
পাঠ ১১: মাইনুৰ টনছিলাইটিছ , Class 6, MIL Chapter 11, SEBA Assamese Medium
Next Chapter
ক্ৰিয়া-কলাপ (পৃষ্ঠা ১১০)
১। তলত দিয়া প্রশ্নসমূহৰ শুদ্ধ উত্তৰটো বাছি উলিয়াই সঠিক বৃত্তটো পূৰ কৰা–
* প্ৰশ্ন: সদায় দাঁত-মুখ কিয় পৰিষ্কাৰকৈ ধুব লাগে?
* (ক) খোৱা বস্তু ডিঙিত লাগি ধৰাৰ সম্ভাৱনা থকাৰ বাবে
* (খ) বীজানুৱে বাহ লোৱাৰ সম্ভাৱনা থকাৰ বাবে
* (গ) শুকান কাহ হোৱাৰ সম্ভাৱনা থকাৰ বাবে
* (ঘ) ডিঙিত বগা চামনি পৰাৰ সম্ভাৱনা থকাৰ বাবে
* উত্তৰ: (খ) বীজানুৱে বাহ লোৱাৰ সম্ভাৱনা থকাৰ বাবে
* প্ৰশ্ন: মুনটি আৰু জোনটিৰ মনটো কিয় বেয়া লাগি আছিল?
* (ক) মাইনুৰ জ্বৰ আৰু ডিঙিৰ বিষ হোৱাৰ বাবে
* (খ) নয়ন খুৰাই আইচক্ৰীম খুওৱাৰ বাবে
* (গ) মাইনু স্কুললৈ নোযোৱাৰ বাবে
* (ঘ) পেহীয়েকে সিহঁতক ধমকি দিয়াৰ বাবে
* উত্তৰ: (ক) মাইনুৰ জ্বৰ আৰু ডিঙিৰ বিষ হোৱাৰ বাবে
২।
* প্ৰশ্ন: তুমি ওপৰৰ উত্তৰকেইটা কিয় শুদ্ধ বুলি বাছি ল’লা? তোমাৰ সহপাঠীৰ লগত আলোচনা কৰি কোৱা।
* উত্তৰ:
* প্ৰথম উত্তৰ (খ) শুদ্ধ কাৰণ ডাক্তৰ পেহীয়ে কৈছিল যে মুখৰ ভিতৰখন পৰিষ্কাৰ কৰি নথ’লে বীজানুৱে বাহ ল’ব পাৰে।
* দ্বিতীয় উত্তৰ (ক) শুদ্ধ কাৰণ মাইনু তেওঁলোকৰ লগৰীয়া আছিল আৰু তাইৰ অসুখ হোৱাৰ বাবে তেওঁলোকে তাইক চাবলৈ আহিছিল। তাইৰ অসুখ দেখি তেওঁলোকৰ মন বেয়া লাগিছিল।
ক্ৰিয়া-কলাপ (পৃষ্ঠা ১১১)
৩। তলত দিয়া শব্দবোৰ অৰ্থৰ সৈতে মিলাই লিখা–
* সার্থক – উদ্দেশ্য সিদ্ধি হোৱা, সফল
* খুকখুকীয়া – বুকুৰ পৰা তৰপ তৰপকৈ ওলোৱা কাহ
* গ্ৰন্থি – জীৱৰ শৰীৰৰ পৰা হৰম’ন ওলোৱা অংশ
* আক্ৰান্ত – পীড়িত
* চামনি – বস্তুৰ ওপৰত পৰা তৰপ
* পট্পট্কৈ – অতি কম সময়ৰ ভিতৰতে, লৰালৰিকৈ
* বাতবিষ – শৰীৰৰ জোৰা ফুলি হোৱা এবিধ ৰোগ
৪। তলত দিয়া প্রশ্নবোৰৰ উত্তৰ কোৱা আৰু লিখা।
* (ক) মাইনু স্কুললৈ কিয় যোৱা নাছিল?
* উত্তৰ: মাইনুৰ জ্বৰ উঠিছিল আৰু একেৰাহে খুকখুকীয়া কাহ হৈ থকাৰ বাবে স্কুললৈ যোৱা নাছিল।
* (খ) মাইনুক ঠাণ্ডাপানী খাবলৈ কিয় মানা কৰা হৈছিল?
* উত্তৰ: মাইনুৰ ‘টনছিলাইটিছ’ হৈছিল, সেয়ে ঠাণ্ডা পানী খালে তাইৰ অৱস্থা বেছি বেয়া হ’ব বুলি মানা কৰা হৈছিল।
* (গ) মাইনুক কোনে জোকাইছিল?
* উত্তৰ: মাইনুৰ লগৰ মুনটি আৰু জোনটিয়ে তাইক জোকাইছিল।
* (ঘ) টনছিল কি?
* উত্তৰ: টনছিল হ’ল ডিঙিৰ ভিতৰত থকা দুটা গ্ৰন্থি, যি আমাৰ দেহক ৰোগৰ আক্ৰমণৰ পৰা ৰক্ষা কৰে।
* (ঙ) টনছিলাইটিছ হোৱাৰ মূল কাৰণ কি?
* উত্তৰ: টনছিলাইটিছ হোৱাৰ মূল কাৰণ হ’ল বীজানুৰ (Germs) আক্ৰমণ।
* (চ) টনছিলাইটিছৰ বী জানু শৰীৰত কেনেদৰে প্ৰৱেশ কৰে?
* উত্তৰ: এই বীজানুবোৰ আমাৰ উশাহতে বা মুখ পৰিষ্কাৰ কৰি নথ’লে নাইবা হাত পৰিষ্কাৰ কৰি নৰাখিলে শৰীৰত প্ৰৱেশ কৰে।
৫। তলত দিয়া প্রশ্নকেইটাৰ উত্তৰ আলোচনা কৰি কোৱা আৰু লিখা।
* (ক) টনছিলাইটিছ হ’লে আমাৰ শৰীৰত কি কি লক্ষণে দেখা দিয়ে?
* উত্তৰ: টনছিলাইটিছ হ’লে ডিঙিৰ ভিতৰখন বিষায়, যিকোনো বস্তু খালে ডিঙিত লাগি ধৰা যেন লাগে, জ্বৰ থাকে, শুকান কাহ হয়, জিভাখনত বগা চামনি পৰিব পাৰে আৰু মুখ গোন্ধায়।
* (খ) টনছিলাইটিছৰপৰা হাত সাৰি থাকিবলৈ আমি কেনেধৰণৰ সাৱধানতা ল’ব লাগে?
* উত্তৰ: টনছিলাইটিছৰপৰা হাত সাৰি থাকিবলৈ পুৱা-গধূলি সদায় দাঁত-মুখ পৰিষ্কাৰকৈ ধুব লাগে আৰু হাত পৰিষ্কাৰকৈ ৰাখিব লাগে।
৬। কোনে, কাক আৰু কিয় কৈছিল লিখা।
* (ক) “তোমালোকে মাইনুক কিয় জোকাইছা?”
* উত্তৰ: এই কথাষাৰ ডাক্তৰ পেহীয়ে মুনটি আৰু জোনটিক কৈছিল। কাৰণ সিহঁতে অসুখত থকা মাইনুক আইচক্ৰীম খোৱাৰ কথা কৈ জোকাই আছিল।
* (খ) “মাইনুৰ টনছিল দুটা কেতিয়া কাটিবা?”
* উত্তৰ: এই কথাষাৰ মাইনুৰ মাকে ডাক্তৰ পেহীক সুধিছিল। কাৰণ মাইনুৰ সঘনাই টনছিলৰ বিষ হৈ থকাৰ বাবে তেওঁ অপাৰেচন কৰাৰ কথা ভাবিছিল।
* (গ) “টনছিলাইটিছ’ হ’লে পনীয়া আহাৰ খাব লাগে।”
* উত্তৰ: এই কথাষাৰ ডাক্তৰ পেহীয়ে মাইনু, তাইৰ মাক আৰু লগৰীয়া দুজনীক কৈছিল। কাৰণ টনছিলাইটিছ হ’লে ডিঙি বিষায় আৰু পনীয়া আহাৰ খালে বিষ কম হয়।
ক্ৰিয়া-কলাপ (পৃষ্ঠা ১১২)
ভাষা-অধ্যয়ন
৭। পাঠটোৰপৰা যুক্তাক্ষৰযুক্ত শব্দবোৰ বিচাৰি উলিয়াই তলত দিয়া তালিকাখন পূৰ কৰা।
* শব্দ – যুক্তাক্ষৰ – কি কি বৰ্ণ যোগ হৈ আছে
* স্কুল – স্ক – স্ + ক
* আক্ৰান্ত – ক্ৰ, ন্ত – ক্ + ৰ, ন্ + ত
* গ্ৰন্থি – গ্ৰ, ন্থ – গ্ + ৰ, ন্ + থ
* ডাক্তৰ – ক্ট – ক্ + ট
* এন্টিবায়’টিক – ন্ট – ন্ + ট
৮। তলত দিয়া দফা দুটাৰ উপযুক্ত স্থানত যতি-চিহ্ন বহুওৱা আৰু পঢ়া–
* (ক) উত্তৰ: বীজানুবোৰ আমাৰ উশাহতে ভিতৰলৈ সোমায়। কেতিয়াবা মুখৰ ভিতৰখন পৰিষ্কাৰ কৰি নথ’লেও জানুৱে বাহ ল’ব পাৰে। গতিকে, পুৱা-গধূলি সদায় দাঁত-মুখ পৰিষ্কাৰকৈ ধুব লাগে। টনছিলাইটিছ হ’লে ডিঙিৰ ভিতৰখন বিষায়। যিকোনো বস্তু খালে ডিঙিত লাগি ধৰা যেন লাগে, জ্বৰ থাকেই, শুকান কাহো হয়, জিভাখনত বগা চামনিও পৰিব পাৰে, মুখ গোন্ধায়।
* (খ) উত্তৰ: “মুখ গোন্ধায়” বুলি কোৱাৰ লগে লগে মুনটিয়ে মাইনুক ক’লে, “মাইনু, মই কওঁ নহয়, সদায় দাঁত ব্ৰাছ কৰি মুখ পৰিষ্কাৰকৈ ধুবলৈ। এতিয়া মজা পাইছা?” “অ’ ডাক্তৰ পেহী, তাৰ পাছত কোৱা।”
৯। তলত দিয়া শব্দকেইটা প্ৰয়োগ কৰি বাক্য ৰচনা কৰা–
* বীজানু – পৰিষ্কাৰ-পৰিচ্ছন্ন হৈ নাথাকিলে শৰীৰত বীজানুৱে বাহ লয়।
* সার্থক – ডাক্তৰ পেহীৰ অপাৰেচনটো সার্থক হ’ল।
* পৰিষ্কাৰ – সদায় দাঁত-মুখ পৰিষ্কাৰকৈ ধুব লাগে।
* আক্ৰান্ত – মাইনু টনছিলাইটিছ ৰোগত আক্ৰান্ত হৈছে।
* অসুখ – মাইনুৰ অসুখ বুলি শুনি মুনটি আৰু জোনটি তাইক চাবলৈ আহিল।
* ঠাণ্ডা – টনছিলাইটিছ হ’লে ঠাণ্ডা বস্তু খাব নালাগে।
ক্ৰিয়া-কলাপ (পৃষ্ঠা ১১৩)
১০। তলত দিয়া শব্দ শৃংখলটো সম্পূৰ্ণ কৰা।
* পথালিকৈ (Across):
* ১. (ভাইৰাছ)
* ২. (ৰঙা)
* ৩. (মৰম)
* ৪. (জ্বৰ)
* ঠিয়কৈ (Down):
* ১. (আইচক্ৰীম)
* ২. (দেহ)
* ৩. (ধমকি)
* ৪. (টনছিল)
ক্ৰিয়া-কলাপ (পৃষ্ঠা ১১৪)
১১। তলত দিয়া ধাতুকেইটাৰ লগত বিভক্তি যোগ কৰি ক্ৰিয়া পদ গঠন কৰা—
* দি + ওঁ = দিওঁ
* উঠ্ + আ = উঠা
* পঢ়্ + ওঁ = পঢ়োঁ
* খা + এ = খায়
* বহ্ + এ = বহে
* ধৰ্ + এ = ধৰে
১২। তলত দিয়া বাক্যকেইটাৰ ক্ৰিয়া পদবোৰত কি ক্ৰিয়া বিভক্তি যোগ হৈ আছে লিখা।
* (ক) ৰোগত আক্ৰান্ত হ’লে আমাৰ শৰীৰ দুৰ্বল আছে।
* উত্তৰ: এ
* (খ) তুমি ফোপৰা বস্তু কি খাবা?
* উত্তৰ: আ
* (গ) ৰোগ হ’লে চিকিৎসা কৰাব লাগে।
* উত্তৰ: এ
ক্ৰিয়া-কলাপ (পৃষ্ঠা ১১৫)
জ্ঞান-সম্প্ৰসাৰণ
১৩। দলত আলোচনা কৰি কোৱা।
* (ক) তলত দিয়া ছবিখনত কি কি দেখিছা?
* উত্তৰ: ছবিখনত জুইয়ে পোৰা হাত এখনত প্ৰাথমিক চিকিৎসা দি থকা দেখুওৱা হৈছে। প্ৰথমে পোৰা ঠাইখিনি পানীৰে ধোৱা হৈছে, তাৰ পিছত মলম লগোৱা হৈছে, তাৰ পিছত বেণ্ডেজ কৰা হৈছে, আৰু শেষত দেখুওৱা হৈছে যে টেবলেট বা কেপচুল খাব নালাগে (ফটোত কাঁট চিন দিয়া আছে)।
* (খ) জুইয়ে পুৰিলে কি কি ব্যৱস্থা গ্ৰহণ কৰিব লাগে?
* উত্তৰ: জুইয়ে পুৰিলে পোৰা ঠাইখিনিত লগে লগে ঠাণ্ডা পানী ঢালিব লাগে। তাৰ পিছত কোনো পোৰাৰ মলম (Burn cream) লগাব পাৰি। যদি বেছিকৈ পুৰিছে, তেন্তে ডাক্তৰৰ ওচৰলৈ যাব লাগে।
ক্ৰিয়া-কলাপ (পৃষ্ঠা ১১৬)
প্ৰকল্প
১৪।
* প্ৰশ্ন: ধৰিলোৱা, বিদ্যালয়ত থকা অৱস্থাতে হঠাতে তোমাৰ জ্বৰ আৰু মূৰৰ বিষ হ’ল। গতিকে তুমি ঘৰলৈ যাবলৈ অনুমতি বিচাৰি বিদ্যালয়ৰ প্ৰধান শিক্ষক/শিক্ষয়িত্ৰীলৈ এখন আবেদন লিখা।
* উত্তৰ (নমুনা আবেদন):
তাৰিখ: ০৪-১১-২০২৫
প্ৰতি,
মাননীয় প্ৰধান শিক্ষক মহোদয়,
(তোমাৰ বিদ্যালয়ৰ নাম)
(বিদ্যালয়ৰ ঠিকনা)
বিষয়: শৰীৰ অসুস্থ হোৱা বাবে ছুটি বিচাৰি আবেদন।
মহাশয়,
বিনীত নিবেদন এই যে, মই আপোনাৰ বিদ্যালয়ৰ ষষ্ঠ শ্ৰেণীৰ ছাত্ৰ। আজি বিদ্যালয়ত থকা অৱস্থাতে হঠাতে মোৰ তীব্ৰ জ্বৰ আৰু মূৰৰ বিষ অনুভৱ হৈছে, যাৰ বাবে মই শ্ৰেণীত থাকিবলৈ অসুবিধা পাইছোঁ।
গতিকে, অনুগ্ৰহ কৰি মোৰ শাৰীৰিক অসুস্থতাৰ প্ৰতি লক্ষ্য ৰাখি আজিৰ দিনটোৰ বাবে ছুটি প্ৰদান কৰি ঘৰলৈ যাবলৈ অনুমতি দিলে মই আপোনাৰ ওচৰত বাধিত থাকিম।
ধন্যবাদেৰে,
আপোনাৰ বাধ্য ছাত্ৰ
(তোমাৰ নাম)
ষষ্ঠ শ্ৰেণী, ৰোল নং – (তোমাৰ ৰোল নং)
১৫।
* প্ৰশ্ন: …তোমালোকৰ জীৱনত ঘটা এনেধৰণৰ এটা ভাল বা বেয়া লগা ঘটনা লিখা। ঘটনাটোৰপৰা কেনেধৰণৰ শিক্ষা লাভ কৰিলা তাকো উল্লেখ কৰিবা।
* উত্তৰ: (ই এক ব্যক্তিগত অনুভৱমূলক প্ৰশ্ন। এটা নমুনা উত্তৰ:)
* ঘটনা: এবাৰ মোৰ বন্ধু এজনে নতুনকৈ চাইকেল চলাবলৈ শিকিছিল। সি মোক কৈছিল যে সি বৰ বেগেৰে চাইকেল চলাব পাৰে। মই তাক বিশ্বাস কৰা নাছিলোঁ আৰু “তই যদি পাৰ, তেন্তে হাত এৰি চলাই দেখা” বুলি জোকাইছিলোঁ। মোৰ কথাত সি তেনেকৈ কৰিবলৈ চেষ্টা কৰোঁতেই চাইকেলৰ পৰা পৰি আঁঠুত বৰ বেয়াকৈ দুখ পালে।
* শিক্ষা: সেইদিনা মই বৰ লাজ পাইছিলোঁ। মই বুজিলোঁ যে কাৰোবাক এনেকৈ জোকাই বিপদত পেলোৱা বা কোনো কাম কৰিবলৈ উচটোৱা একেবাৰে উচিত নহয়। ডাক্তৰ পেহীয়ে কোৱাৰ দৰে, এনেধৰণৰ জোকোৱা কামে আনৰ মনত দুখ দিয়ে আৰু কেতিয়াবা বিপদো মাতি আনে।
