পাঠ ৫: ডক্টৰ বাণীকান্ত কাকতি, Class 5, Chapter 5, SEBA New Book, Assamese Medium
(পৃষ্ঠা ৪১)
ক্ৰিয়া-কলাপ (ক – পাঠভিত্তিক ক্রিয়া)
উত্তৰ দিয়া
(ক) নিষ্ঠা আৰু সাধনাৰ ফলত মানুহে কি অৰ্জন কৰিব পাৰে?
উত্তৰ: নিষ্ঠা আৰু সাধনাৰ ফলত মানুহে সুখ্যাতি অৰ্জন কৰিব পাৰে।
(খ) বাণীকান্ত কাকতিয়ে জীৱনৰ বেছিভাগ সময় কি কামত আত্ম-নিয়োগ কৰিছিল?
* উত্তৰ: বাণীকান্ত কাকতিয়ে ওৰেটো জীৱন জ্ঞান অৰ্জনত আত্ম-নিয়োগ কৰিছিল।
(গ) নতুন ডাক্তৰ বুলি কাক কোৱা হৈছে?
* উত্তৰ: ডক্টৰ বাণীকান্ত কাকতিক নতুন ডাক্তৰ বুলি কোৱা হৈছে।
(ঘ) তেখেতে কি চিকিৎসা কৰিছিল?
* উত্তৰ: তেখেতে হোমিওপেথিক চিকিৎসা কৰিছিল।
(ঙ) বাণীকান্ত কাকতিয়ে ডক্টৰেট ডিগ্ৰী লাভ কৰা গ্ৰন্থখনৰ নাম কি?
* উত্তৰ: বাণীকান্ত কাকতিয়ে ‘আছামিজ, ইটচ্ ফৰ্মেচন এণ্ড ডেভেলপমেন্ট’ (‘অসমীয়া ভাষাৰ গঠন আৰু বিকাশ’) নামৰ গৱেষণা গ্ৰন্থখনৰ বাবে ডক্টৰেট ডিগ্ৰী লাভ কৰিছিল।
(চ) ডক্টৰ বাণীকান্ত কাকতিৰ বিষয়ে পাঠটোৰ আলমত লিখা।
* উত্তৰ: ডক্টৰ বাণীকান্ত কাকতি এগৰাকী অগ্ৰণী ভাষা-বিজ্ঞানী আছিল। তেখেত সৰুৰে পৰা দৃঢ়মনা আৰু আত্মসন্মানবোধসম্পন্ন ব্যক্তি আছিল। তেখেতে ‘অসমীয়া ভাষাৰ গঠন আৰু বিকাশ’ নামৰ গৱেষণা গ্ৰন্থখনৰ বাবে ডক্টৰেট ডিগ্ৰী লাভ কৰিছিল। তেখেতে ওৰেটো জীৱন জ্ঞান অৰ্জনত আত্ম-নিয়োগ কৰিছিল আৰু কেইবাখনো মহৎ গ্ৰন্থ ৰচনা কৰিছিল।
(পৃষ্ঠা ৪২)
ডক্টৰেট ডিগ্ৰী লাভ কৰাৰ পাছত ডক্টৰ বাণীকান্ত কাকতিক লৈ কি ঘটনা ঘটিছিল, চমুকৈ লিখা।
* উত্তৰ: ডক্টৰেট ডিগ্ৰী লাভ কৰাৰ পাছত, কিছুমান ঈৰ্ষা-পৰায়ণ মানুহে তেখেতক ‘ডাক্তৰ’ বুলি উপলুঙা কৰি সহজ-সৰল মানুহক ৰোগীৰ ৰূপত তেখেতৰ ঘৰলৈ পঠিয়াইছিল। বাণীকান্ত কাকতিয়ে এই কথা ধৰিব পাৰি, তেওঁলোকক জোকৰ মুখত চূণ দিবলৈ হোমিওপেথিক চিকিৎসাৰ পুথি কিনি আনি পঢ়িবলৈ ল’লে। কম দিনৰ ভিতৰতে তেখেতে চিকিৎসা পদ্ধতি আয়ত্ত কৰি ৰোগীক বিধানো দিবলৈ আৰম্ভ কৰিলে, যি দেখি কৌতুক কৰাসকলেও তবধ মানিলে।
খ- ভাষা অধ্যয়ন (ব্যাৱহাৰিক ব্যাকৰণ)
তলৰ শব্দকেইটাৰ পৰা যুক্তাক্ষৰ বাছি উলিয়াই ভাঙি দেখুওৱা
* নিষ্ঠা = ষ্ + ঠ
* বিজ্ঞানী = জ্ + ঞ
* ডক্টৰ = ক্ + ট
তলৰ আঁচ টনা শব্দবোৰৰ সলনি ব্যক্তিবাচক সৰ্বনাম পদ ব্যৱহাৰ কৰি বাক্যবোৰ পুনৰাই লিখা।
* (ক) ডক্টৰ বাণীকান্ত কাকতি এগৰাকী ভাষা-বিজ্ঞানী আছিল।
* উত্তৰ: তেওঁ এগৰাকী ভাষা-বিজ্ঞানী আছিল।
* (খ) ৰহিমে পঢ়া-শুনা মনোযোগেৰে কৰে।
* উত্তৰ: সি পঢ়া-শুনা মনোযোগেৰে কৰে।
* (গ) নীলাই গান গাই ভাল পায়।
* উত্তৰ: তাই গান গাই ভাল পায়।
(পৃষ্ঠা ৪৩)
এটা শব্দত প্ৰকাশ কৰোঁ আহা
* (ক) যি শিক্ষাদান কৰে – শিক্ষক
* (খ) যি ৰোগীক চিকিৎসা কৰে – চিকিৎসক
* (গ) যি ভাষা চৰ্চা কৰে – ভাষা-বিজ্ঞানী
* (ঘ) একে সময়তে হোৱা – সমসাময়িক
* (ঙ) একান্ত মনে চিন্তা কৰা – সাধনা
* (চ) যি শিক্ষা গ্ৰহণ কৰে – শিক্ষাৰ্থী
জানো আহা
‘প্ৰকৃততে তেখেত আছিল ভাষা-বিজ্ঞানৰহে ডক্টৰেট ডিগ্ৰীধাৰী লোক।’ ভাষানো কি?
* উত্তৰ: মানুহে মনৰ ভাব প্ৰকাশ কৰিবলৈ মুখেৰে যি অৰ্থপূৰ্ণ কথা কয়, তাকে ভাষা বুলি কোৱা হয়। অংগ-ভংগীক ভাষা বুলি গণ্য কৰা নহয়। ভাষাৰ ৰূপ দুটা – কথিত ৰূপ আৰু লিখিত বা সাধু বা মান্য ৰূপ।
(পৃষ্ঠা ৪৪)
বিপৰীত অৰ্থ বুজোৱা শব্দ লিখা।
* জ্ঞান – অজ্ঞান
* সৰল – জটিল
* সাধাৰণ – অসাধাৰণ
* চোকা – ভোটা
* ৰোগী – নিৰোগী
* সুখ্যাতি – অখ্যাতি
(পৃষ্ঠা ৪৫)
জানো আহা
(এই অংশত কৃষ্ণকান্ত সন্দিকৈৰ পৰিচয় দিয়া হৈছে।)
উত্তৰ দিয়া
(ক) কৃষ্ণকান্ত সন্দিকৈৰ জন্ম চনটো কি?
উত্তৰ: কৃষ্ণকান্ত সন্দিকৈৰ জন্ম চনটো হ’ল ১৮৯৮ চন।
(খ) তেখেতে কেতিয়াৰ পৰা সাহিত্য চৰ্চা কৰিছিল?
* উত্তৰ: তেখেতে ছাত্ৰ অৱস্থাৰ পৰাই সাহিত্য চৰ্চা কৰিছিল।
(গ) তেখেতে কোনটো বিষয়ত এম. এ. পাছ কৰিছিল?
* উত্তৰ: তেখেতে সংস্কৃতত এম. এ. পাছ কৰিছিল।
(পৃষ্ঠা ৪৬)
(ঘ) তেখেতে ৰচনা কৰা গ্ৰন্থকেইখনৰ নাম লিখা।
* উত্তৰ: তেখেতে ৰচনা কৰা গ্ৰন্থকেইখন হ’ল- ‘শ্ৰীহৰ্ষৰ নৈষধ চৰিত’, ‘যশস্তিলক’ আৰু ‘সেতুবন্ধ’।
(ঙ) তেখেতে কি কি আলোচনীত প্ৰবন্ধ লিখিছিল?
* উত্তৰ: তেখেতে বাঁহী আলোচনী, চেতনা, আৱাহন আদি পত্ৰিকাত প্ৰবন্ধ লিখিছিল।
সাঁথৰ ভাঙো আহা
* গছত লাগে
আনোতাই আনে
ৰান্ধোতাই ৰান্ধে
খাওঁতাই কিন্তু পেলাই দিয়ে।
* উত্তৰ: (পাঠ্যপুথিত উত্তৰ দিয়া নাই, কিন্তু ইয়াৰ এটা সম্ভাৱ্য উত্তৰ হ’ল ‘চোকোৰা’ বা ‘এঙাৰ’।)
‘মহাভাৰত’ শব্দটোত থকা আখৰকেইটাৰে বেলেগ বেলেগ শব্দ গঠন কৰা।
* উদাহৰণ – ম – মহা, মৰত, মত
* (আন শব্দবোৰ হ’ল: ভাৰত, ভাত, ভৰ, হাত, ৰত্ন, ৰহা, মত, মহ, বতৰ, বৰ, তৰা, হৰ।)