অসমৰ কুটীৰ শিল্প, Class -4, Environment Chapter 12, Assamese medium
ইয়াত ছখন ছবি দিয়া হৈছে য’ত বিভিন্ন লোকক কাম কৰি থকা দেখুওৱা হৈছে:
* চিত্ৰ নং ১: কাঠমিস্ত্রী (Carpenter)
* চিত্ৰ নং ২: কঁহাৰ (Bell-metal worker)
* চিত্ৰ নং ৩: কুমাৰ (Potter)
* চিত্ৰ নং ৪: বাঁহ-বেতৰ কাম কৰা লোক (Bamboo-cane artisans)
* চিত্ৰ নং ৫: শিপিনী (Weaver)
* চিত্ৰ নং ৬: কমাৰ (Blacksmith)
পৃষ্ঠা নং ৯৯
প্ৰশ্ন: সিপিঠিৰ চিত্ৰকেইখনলৈ (পৃষ্ঠা ৯৮) ভালদৰে চোৱাচোন। চিত্ৰখনত মানুহবোৰে কি কি কৰি থকা দেখা পাইছা?
উত্তৰ: চিত্ৰকেইখনত মানুহবোৰে কাঠৰ চকী-মেজ বনোৱা, কাঁহ-পিতলৰ বাচন গঢ়োৱা, মাটিৰ কলহ বনোৱা, বাঁহ-বেতৰ খৰাহী-ডলা বনোৱা, তাঁত-শালত কাপোৰ বোৱা আৰু লো গৰম কৰি দা-কটাৰী গঢ়া কাম কৰি আছে।
প্ৰশ্ন: তেওঁলোকে কৰা কামবোৰৰ পৰা আমি কি কি সামগ্রী পাওঁ? তালিকাখন সম্পূৰ্ণ কৰা-
উত্তৰ: (তালিকাৰ সলনি ডেশ্ ব্যৱহাৰ কৰি)
* চিত্ৰ নং ১:
* কাম কৰা ব্যক্তিগৰাকীক কি বোলে – কাঠমিস্ত্রী।
* কি কি সামগ্রী তৈয়াৰ কৰিছে – চকী, মেজ।
* কি সঁজুলি ব্যৱহাৰ কৰিছে – কৰত।
* প্ৰয়োজন হোৱা কেঁচা সামগ্ৰীৰ নাম – কাঠ।
* চিত্ৰ নং ২:
* কাম কৰা ব্যক্তিগৰাকীক কি বোলে – কঁহাৰ।
* কি কি সামগ্রী তৈয়াৰ কৰিছে – কাঁহী, বাটি, শৰাই, কলহ।
* কি সঁজুলি ব্যৱহাৰ কৰিছে – হাতুৰী, ভাটি।
* প্ৰয়োজন হোৱা কেঁচা সামগ্ৰীৰ নাম – কাঁহ-পিতল।
* চিত্ৰ নং ৩:
* কাম কৰা ব্যক্তিগৰাকীক কি বোলে – কুমাৰ।
* কি কি সামগ্রী তৈয়াৰ কৰিছে – মাটিৰ কলহ, চৰু।
* কি সঁজুলি ব্যৱহাৰ কৰিছে – কুমাৰৰ চাক।
* প্ৰয়োজন হোৱা কেঁচা সামগ্ৰীৰ নাম – আলতীয়া মাটি।
* চিত্ৰ নং ৪:
* কাম কৰা ব্যক্তিগৰাকীক কি বোলে – বাঁহ-বেতৰ কাম কৰা লোক।
* কি কি সামগ্রী তৈয়াৰ কৰিছে – খৰাহী, ডলা, চালনী।
* কি সঁজুলি ব্যৱহাৰ কৰিছে – কটাৰী (দা)।
* প্ৰয়োজন হোৱা কেঁচা সামগ্ৰীৰ নাম – বাঁহ-বেত।
* চিত্ৰ নং ৫:
* কাম কৰা ব্যক্তিগৰাকীক কি বোলে – শিপিনী।
* কি কি সামগ্রী তৈয়াৰ কৰিছে – কাপোৰ।
* কি সঁজুলি ব্যৱহাৰ কৰিছে – তাঁত-শাল।
* প্ৰয়োজন হোৱা কেঁচা সামগ্ৰীৰ নাম – পাট, মুগা, এৰী বা কপাহী সূতা।
* চিত্ৰ নং ৬:
* কাম কৰা ব্যক্তিগৰাকীক কি বোলে – কমাৰ।
* কি কি সামগ্রী তৈয়াৰ কৰিছে – দা, কটাৰী, কোৰ।
* কি সঁজুলি ব্যৱহাৰ কৰিছে – হাতুৰী, ভাটী।
* প্ৰয়োজন হোৱা কেঁচা সামগ্ৰীৰ নাম – লো।
পৃষ্ঠা নং ১০০
প্ৰশ্ন: ওপৰৰ ছবিত (পৃষ্ঠা ১০০) কি কি দেখিছা? নামবোৰ কোৱা।
উত্তৰ: ওপৰৰ ছবিবোৰত বাঁহ-বেতেৰে তৈয়াৰী সামগ্ৰী যেনে— খৰাহী, ডলা, মুঢ়া, জুলুকি, প’ল আৰু এটা বাঁহৰ পাত্ৰ দেখিছোঁ।
প্ৰশ্ন: বাঁহ বেতেৰে প্ৰস্তুত কৰা কিছুমান সঁজুলিৰ নাম লিখা আৰু সেইবোৰৰ কামৰ বিষয়ে বৰ্ণনা কৰা।
উত্তৰ: বাঁহ-বেতেৰে প্ৰস্তুত কৰা কিছুমান সঁজুলি হ’ল –
* খৰাহী: ইয়াক বস্তু কঢ়িয়াবৰ বাবে ব্যৱহাৰ কৰা হয়।
* ডলা: ইয়াক শস্য চাফা কৰিবলৈ বা ৰ’দত শুকুৱাবলৈ ব্যৱহাৰ কৰা হয়।
* প’ল / জুলুকি: এইবোৰ সঁজুলি পানীৰ পৰা মাছ ধৰিবলৈ ব্যৱহাৰ কৰা হয়।
* মুঢ়া: ইয়াক বহিবৰ বাবে ব্যৱহাৰ কৰা হয়।
পৃষ্ঠা নং ১০১
প্ৰশ্ন: ছবিখনত দেখা তাঁত-শাল। তাঁত-শালৰ সঁজুলিসমূহৰ নাম লিখা।
উত্তৰ: পাঠ্যপুথি অনুসৰি, তাঁত-শাল এখনত কাঠ, বাঁহ, বেত আদিৰে সজা বহুতো সৰু-ডাঙৰ সঁজুলি বা বস্তু থাকে। (ইয়াত নিৰ্দিষ্ট নাম উল্লেখ কৰা হোৱা নাই)।
পৃষ্ঠা নং ১০২
(এই পৃষ্ঠাত কোনো নিৰ্দিষ্ট প্ৰশ্ন বা অনুশীলনী নাই।)
পৃষ্ঠা নং ১০৩
প্ৰশ্ন: মানচিত্ৰ চাই অসমৰ কোন কোন ঠাইত কি কি কুটীৰ শিল্প আছে কোৱা-
উত্তৰ: মানচিত্ৰখনৰ মতে:
* বেত শিল্প – শিলচৰ (কাছাৰ)
* বাঁহ-বেত শিল্প – নলবাৰী
* পিতল শিল্প – হাজো
* মৃৎশিল্প – আশাৰীকান্দি (ধুবুৰী), কৰিমগঞ্জ, মাজুলী
* পাটিশিল্প – কৰিমগঞ্জ
* বয়ন শিল্প (পাট-মুগা) – ঢকুৱাখনা, শুৱালকুছি
* কাঁহ শিল্প – সৰ্থেবাৰী
* মুখাশিল্প – মাজুলী
পৃষ্ঠা নং ১০৪
প্ৰশ্ন: মানচিত্ৰৰ সহায়ত তলৰ তালিকাখন পূৰ কৰা-
উত্তৰ: (তালিকাৰ সলনি ডেশ্ ব্যৱহাৰ কৰি)
* কুটীৰ শিল্পৰ নাম – কাঁহ শিল্প
* কোন ঠাই বা জিলাত অৱস্থিত/আছে – সৰ্থেবাৰী
* কুটীৰ শিল্পৰ নাম – পিতল শিল্প
* কোন ঠাই বা জিলাত অৱস্থিত/আছে – হাজো
* কুটীৰ শিল্পৰ নাম – বয়ন শিল্প (পাট-মুগা)
* কোন ঠাই বা জিলাত অৱস্থিত/আছে – শুৱালকুছি, ঢকুৱাখনা
* কুটীৰ শিল্পৰ নাম – মৃৎশিল্প (টেৰাকোটা)
* কোন ঠাই বা জিলাত অৱস্থিত/আছে – আশাৰীকান্দি (ধুবুৰী), হাজো, মাজুলী, কৰিমগঞ্জ
* কুটীৰ শিল্পৰ নাম – মুখাশিল্প
* কোন ঠাই বা জিলাত অৱস্থিত/আছে – মাজুলী
* কুটীৰ শিল্পৰ নাম – বাঁহ-বেত শিল্প
* কোন ঠাই বা জিলাত অৱস্থিত/আছে – নলবাৰী, কাছাৰ
* কুটীৰ শিল্পৰ নাম – পাটিশিল্প
* কোন ঠাই বা জিলাত অৱস্থিত/আছে – কৰিমগঞ্জ, কাছাৰ
প্ৰকল্পৰ কাম:
* তোমালোকৰ অঞ্চলত কি কি কুটীৰ শিল্প আছে পর্যবেক্ষণ কৰা।
* সেই শিল্পটোত কি কি কেঁচা সামগ্ৰীৰ প্ৰয়োজন হয় আৰু কি সামগ্রী উৎপাদন কৰা হয় তাৰ এখন তালিকা প্ৰস্তুত কৰা।
* **( ghi chú: এইটো এটা প্ৰকল্পৰ কাম যিটো ছাত্ৰ-ছাত্ৰীয়ে নিজৰ অঞ্চলৰ ওপৰত ভিত্তি কৰি শিক্ষকৰ সহায়ত কৰিব লাগিব।) **
পৃষ্ঠা নং ১০৫
অনুশীলনী
১। উত্তৰ লিখা –
(ক) কাঁহেৰে তৈয়াৰী দুবিধ সামগ্ৰীৰ নাম।
উত্তৰ: কাঁহেৰে তৈয়াৰী দুবিধ সামগ্ৰীৰ নাম হ’ল কাঁহী আৰু বাটি।
(খ) বাঁহেৰে তৈয়াৰী দুবিধ সামগ্ৰীৰ নাম।
উত্তৰ: বাঁহেৰে তৈয়াৰী দুবিধ সামগ্ৰীৰ নাম হ’ল খৰাহী আৰু ডলা। (পৃষ্ঠা ১০০ ৰ ছবিৰ পৰা)
(গ) অসমৰ চাৰিটা কুটীৰ শিল্পৰ নাম।
উত্তৰ: অসমৰ চাৰিটা কুটীৰ শিল্পৰ নাম হ’ল – কাঁহশিল্প, বয়ন শিল্প, মৃৎশিল্প আৰু মুখাশিল্প।
(ঘ) তিনিবিধ স্থানীয়ভাৱে পোৱা কেঁচা সামগ্ৰীৰ নাম।
উত্তৰ: তিনিবিধ স্থানীয়ভাৱে পোৱা কেঁচা সামগ্ৰীৰ নাম হ’ল – কাঠ, বাঁহ-বেত আৰু মাটি।
২। তলত উল্লেখ কৰা সামগ্ৰীসমূহ কোন কোন কুটীৰ শিল্পৰ লগত জড়িত তাৰ এখন তালিকা প্ৰস্তুত কৰা-
উত্তৰ:
* কাঁহ-পিতল শিল্প – গছা, বটা, শৰাই, কাঁহী-বাটি, বানবাটি, ঘটি।
* মৃৎশিল্প – টেকেলি, চাকি।
* বয়ন শিল্প – গামোচা, মেখেলা-চাদৰ, চেলেং-চাদৰ।
৩। কাঁড় চিনৰ সহায়ত সোঁফালৰ অংশৰ লগত বাওঁফালৰ অংশ মিলোৱা:
উত্তৰ:
* সৰ্থেবাৰী – কাঁহ শিল্প
* ঢকুৱাখনা – বয়ন শিল্প
* কাছাৰ – বেতৰ শিল্প
* আশাৰীকান্দি – মৃৎশিল্প
* হাজো – পিতল শিল্প
* শুৱালকুছি – বয়ন শিল্প
৪। তোমাৰ অঞ্চলত থকা কুটীৰ শিল্প কেন্দ্ৰৰ দ্বাৰা উৎপাদিত দুটামান বস্তুৰ ছবি আঁকা।
উত্তৰ: (এইটো ছাত্ৰ-ছাত্ৰীসকলৰ বাবে এটা কাৰ্যকলাপ। তেওঁলোকে নিজৰ অঞ্চলৰ কুটীৰ শিল্পৰ বস্তুৰ ছবি আঁকিব লাগিব।)
৫। তোমাৰ অঞ্চলত উপলব্ধ যিকোনো এটা কুটীৰ শিল্পৰ কাম-কাজ সম্পর্কে এটি টোকা প্রস্তুত কৰা। (৫/৬টা বাক্যৰ ভিতৰত লিখিবা)।
উত্তৰ: (এইটো ছাত্ৰ-ছাত্ৰীসকলৰ বাবে এটা কাৰ্যকলাপ। তেওঁলোকে নিজৰ অঞ্চলত থকা যিকোনো এটা কুটীৰ শিল্পৰ বিষয়ে ৫-৬টা বাক্যত লিখিব লাগিব।)
৬। মাটি/কাঁহ/পি
তলৰ ভিতৰত নিৰ্মিত এটি সামগ্ৰীৰ ছবি আঁকি শ্ৰেণীকোঠাত সজাই ৰাখা।
উত্তৰ: (এইটো ছাত্ৰ-ছাত্ৰীসকলৰ বাবে এটা অংকন কাৰ্যকলাপ।)