विपरीतार्थक शब्द (विलोम शब्द) – केवल हिंदी में
सामान्य और नैतिक (General and Moral) ⚖️
—
विपरीतार्थक शब्द (विलोम शब्द) – केवल हिंदी में
सामान्य और नैतिक (General and Moral) ⚖️
1. अमृत – विष
2. अंधकार – प्रकाश
3. आदि – अंत
4. आय – व्यय
5. उदय – अस्त
6. उपकार – अपकार
7. एक – अनेक
8. कठिन – सरल
9. क्रय – विक्रय
10. गुण – दोष
11. जड़ – चेतन
12. जीवन – मरण
13. दिन – रात
14. दुख – सुख
15. धर्म – अधर्म
16. नया – पुराना
17. निंदा – स्तुति
18. न्याय – अन्याय
19. स्वार्थ – परोपकार
20. पाप – पुण्य
21. प्रश्न – उत्तर
22. प्रेम – घृणा
23. लाभ – हानि
24. शांति – अशांति
25. शुभ – अशुभ
26. सदाचार – दुराचार
27. सज्जन – दुर्जन
28. सजीव – निर्जीव
29. स्वर्ग – नरक
30. स्वतंत्र – परतंत्र
—
भाव और ज्ञान (Emotions and Knowledge) 🧠
1. अज्ञानी – विज्ञानी
2. अंतरंग – बहिरंग
3. अपमान – सम्मान
4. अवनति – उन्नति
5. आकर्षण – विकर्षण
6. आशा – निराशा
7. आज़ादी – गुलामी
8. कृतज्ञ – कृतघ्न
9. क्षमा – दंड
10. गरिमा – लघिमा
11. जन्म – मृत्यु
12. बंधन – मुक्ति
13. विरोध – समर्थन
14. संयोग – वियोग
15. सुलभ – दुर्लभ
16. आस्तिक – नास्तिक
17. उग्र – सौम्य
18. उत्कृष्ट – निकृष्ट
19. उत्तीर्ण – अनुत्तीर्ण
20. नवीन – प्राचीन
—
स्थान, काल और अवस्था (Place, Time and State) ⏳
1. गहरा – छिछला
2. ग्रहण – त्याग
3. जंगम – स्थावर
4. तप – भोग
5. निर्माण – विनाश
6. निरक्षर – साक्षर
7. निष्काम – सकाम
8. पक्ष – विपक्ष
9. पूर्ण – अपूर्ण
10. बुराई – भलाई
11. यश – अपयश
12. योग – वियोग
13. वरदान – अभिशाप
14. संक्षेप – विस्तार
15. सत्य – असत्य
16. सुगंध – दुर्गंध
17. हार – जीत
18. अपेक्षा – उपेक्षा
19. आयात – निर्यात
20. उत्थान – पतन
—
विविध और मिश्रित (Miscellaneous) ➕
1. कठोर – कोमल
2. खरीद – बिक्री
3. गर्म – ठंडा
4. गृहस्थ – सन्यासी
5. चंचल – स्थिर
6. छोटा – बड़ा
7. तेज – मंद
8. धनी – निर्धन
9. प्रतिकूल – अनुकूल
10. बंद – खुला
11. भेद – अभेद
12. भूत – भविष्य
13. मूक – वाचाल
14. समान – असमान
15. निकट – सुदूर
16. स्वागत – तिरस्कार
17. क्षुद्र – विशाल
18. सरस – नीरस
19. अनादि – सादि
20. अवनत – उन्नत
21. आशावादी – निराशावादी
22. आरंभ – समाप्त
23. कम – अधिक
24. कायर – वीर
25. काला – सफ़ेद
26. गृहस्थ – त्यागी
27. चढ़ना – उतरना
28. ज्यादा – कम
29. ताज़ा – बासी
30. दुष्ट – सज्जन
31. देव – दानव
32. देश – विदेश
33. नर – नारी
34. हानि – लाभ
35. हिंसा – अहिंसा
36. निराकार – साकार
37. सगुण – निर्गुण
38. अस्तित्व – अनास्तित्व
39. अमर – मर्त्य
40. सत्यवादी – झूठा