লঘোন, Class -4, MIL Chapter 4, Assamese medium
পৃষ্ঠা ৩৩
ক – পাঠভিত্তিক ক্রিয়া
প্ৰশ্ন: (ক) ‘লঘোন’ পদ্যটো ৰচনা কৰা কবিজনৰ নাম কি?
উত্তৰ: ‘লঘোন’ পদ্যটো ৰচনা কৰা কবিজনৰ নাম হ’ল নৱকান্ত বৰুৱা।
প্ৰশ্ন: (খ) ‘লঘোন’ শব্দৰ অৰ্থ কি?
উত্তৰ: ‘লঘোন’ শব্দৰ অৰ্থ হ’ল উপবাস বা কম আহাৰ খোৱা।
প্ৰশ্ন: (গ) পালোৱান বুলিলে কেনেকুৱা মানুহ এজনৰ ছবি তোমাৰ মনলৈ আহে?
উত্তৰ: পালোৱান বুলিলে এজন বৰ শক্তিশালী, মল্লযুদ্ধ খেলা শকত-আৱত মানুহৰ ছবি মনলৈ আহে।
প্ৰশ্ন: ‘লঘোন’ পদ্যটিৰ ভিত্তিত ক-অংশৰ কথাখিনিৰ লগত খ-অংশৰ কথাখিনি মিলাই লিখা।
* ১। আছে যদি আধা সেৰ – চিৰা দিবা ভাল চাই।
* ২। দৈ মোক নেলাগেই – গাখীৰৰ সৰ পালে।
* ৩। নাই যদি মালভোগ – জাহাজী কলকে আন।
* ৪। পাপৰ আছিল বোলে – আঙঠাত সেকচোন।
* ৫। ৰৌ মাছ ভজা আছে – তাৰো দুচকল দে।
প্ৰশ্ন: ‘লঘোন’ শব্দটোৰ অৰ্থ ‘লঘোন’ পদ্যটোৰ কথাখিনিৰ লগত মিলিছেনে? যদি মিলা নাই, কিয় মিলা নাই লিখা।
উত্তৰ: ‘লঘোন’ শব্দটোৰ অৰ্থ পদ্যটোৰ কথাখিনিৰ লগত মিলা নাই। ‘লঘোন’ মানে হ’ল উপবাস থকা বা একেবাৰে কম আহাৰ খোৱা। কিন্তু কবিতাটোত লঘোন দিয়া মানুহজনে আধা সেৰ চিৰা, গাখীৰৰ সৰ, খেজুৰিৰ গুৰ, জাহাজী কল, ভাজি থোৱা আলু, আঙঠাত সেকা পাপৰ, আচাৰ আৰু ৰৌ মাছ ভজা খাবলৈ বিচাৰিছে। এই সকলোবোৰ খাদ্যই লঘোনৰ বিপৰীত অৱস্থাক বুজাইছে। সেয়ে এই কবিতাটো এটা ধেমেলীয়া কবিতা।
প্ৰশ্ন: তলত উল্লেখ কৰা বস্তুকেইবিধৰ বিষয়ে দলত আলোচনা কৰি চমু টোকা লিখা।
* (ক) মালভোগ কল: মালভোগ কল অসমত পোৱা এবিধ সুস্বাদু কল। ইয়াৰ সোৱাদ মিঠা আৰু গোন্ধটো বৰ ধুনীয়া।
* (খ) গাখীৰৰ সৰ: গাখীৰ গৰম কৰি ঠাণ্ডা হ’বলৈ দিলে তাৰ ওপৰত যি ডাঠ চামনি পৰে, তাকে গাখীৰৰ সৰ বোলে। ই খাবলৈ বৰ সোৱাদ।
* (গ) আচাৰ: বিভিন্ন ফল-মূল, যেনে- আম, জলফাই, নেমু আদি তেল, மசாলা আৰু নিমখ-হালধিৰে শুকুৱাই সংৰক্ষণ কৰি থোৱা এবিধ টেঙা খাদ্য।
* (ঘ) পাপৰ: মাহজাতীয় শস্য, যেনে- মাটি মাহ বা মগু মাহৰ পিঠাগুড়িৰে তৈয়াৰ কৰা এবিধ চেপেটা, শুকান ৰুটিৰ দৰে খাদ্য। ইয়াক তেলত ভাজি বা জুইত সেকি খোৱা হয়।
পৃষ্ঠা ৩৪
খ- ভাষা অধ্যয়ন (ব্যাৱহাৰিক ব্যাকৰণ)
প্ৰশ্ন: উদাহৰণত দেখুওৱাৰ দৰে তলৰ ক্ৰিয়াবোৰৰ নঞর্থক ৰূপ লিখা।
* ন + কাটে = নাকাটে বা নেকাটে
* ন + পালে = নাপালে বা নেপালে
* ন + খালে = নাখালে বা নেখালে
প্ৰশ্ন: তলত দিয়া স্বৰবৰ্ণেৰে আৰম্ভ হোৱা ক্ৰিয়াবোৰৰ নঞর্থক ৰূপ লিখোঁ আহা।
* ন + এৰে = নেৰে
* ন + অহা = নহা
* ন + আছিল = নাছিল
* ন + আহিবা = নাহিবা
* ন + উঠে = নুঠে
* ন + ওলায় = নোলায়
প্ৰশ্ন: এটা শব্দত প্রকাশ কৰা।
* (ক) ভোকত আতুৰ হোৱা লোক – ** ভোকাতুৰ**
* (খ) নিয়মমতে খৰচ কৰা লোক – মিতব্যয়ী
* (গ) বেছিকৈ ভাত খোৱা মানুহ – ভাত high
* (ঘ) ৰন্ধা-বঢ়া কৰা তিৰোতা – ৰান্ধনী
পৃষ্ঠা ৩৫
প্ৰশ্ন: কি কি কল তুমি খোৱা আৰু কিয় খোৱা?
উত্তৰ: মই মালভোগ, জাহাজী আৰু ভীম কল খাই ভাল পাওঁ। মালভোগ কল ইয়াৰ সুন্দৰ গোন্ধ আৰু মিঠা সোৱাদৰ বাবে খাওঁ, আৰু ভীম কল স্বাস্থ্যৰ বাবে উপকাৰী বাবে খাওঁ।
প্ৰশ্ন: কলগছ আমাৰ কি কি কামত লাগে?
উত্তৰ: কলগছৰ বিভিন্ন অংশ আমাৰ কামত লাগে। কলৰ পাত (কলপাত) খোৱা-বোৱাৰ বাবে ব্যৱহাৰ কৰা হয়। কলৰ পচলা আৰু কলডিল তৰকাৰী হিচাপে খোৱা হয়। কলগছৰ বাকলিৰে ভেলাও সজা হয়। ইয়াৰ উপৰিও বিয়া-সবাহ বা বিভিন্ন মাংগলিক কামত কলগছ ব্যৱহাৰ হয়।
প্ৰশ্ন: তোমাৰ কি কি ফল খাই ভাল লাগে?
উত্তৰ: মোৰ আম, কল, আপেল, আঙুৰ আৰু লিচু খাই ভাল লাগে।
প্ৰশ্ন: তলৰ শব্দবোৰেৰে অৰ্থৰ পাৰ্থক্য প্ৰকাশ পোৱাকৈ বাক্য ৰচনা কৰা।
(এই প্ৰশ্নটো পৃষ্ঠা ৩৬ লৈকে আছে)
* সৰ- (গাখীৰৰ ওপৰত পৰা চামনি)- পগোৱা গাখীৰৰ ওপৰত ডাঠকৈ সৰ পৰিছে।
* সর্- (ওপৰৰ পৰা পৰ্; খহ্)- গছৰ পকা ফলবোৰ সৰি তলত পৰিছে।
পৃষ্ঠা ৩৬
* কল- (সুখাদ্য ফল বিশেষ) – মই কল খাই ভাল পাওঁ।
* কল- (যন্ত্র) – আমাৰ ঘৰত এটা পানী টনা কল আছে।
* চিৰা- (ফুট কঢ়া ধান ভাজি চেপেটাকৈ খুন্দি উলিওৱা চাউল) – লঘোনত মানুহজনে চিৰা খাবলৈ বিচাৰিছে।
* চিৰা- (ছেই, মাহজাতীয় উদ্ভিদৰ বীজযুক্ত দীঘলীয়া বীজাৱৰণ) – মটৰ মাহৰ চিৰাটোৰ ভিতৰত গুটিবোৰ থাকে।
* দৈ- (দৈ গাখীৰ) – মোক চিৰাৰ লগত দৈ লাগে।
* দৈ- (বাঁহৰ চেপেটা আৰু মিহি কাঠি) – মায়ে বাঁহৰ দৈৰে চালনীখন গুঠিছে।
* আলু- (এবিধ পাচলি) – কবিতাটোত ভজা আলুৰ কথা কোৱা হৈছে।
* আলু- (দাঁতৰ গুৰি) – মই দাঁতৰ আলুৰ বিষত ভুগি আছোঁ।
* কোণ- (চুক) – মানুহজনে চুক-কোণ বিচাৰি আচাৰ উলিয়াবলৈ কৈছে।
* কোন- (প্রশ্নবোধক শব্দ) – আজি স্কুললৈ কোন অহা নাই?
প্ৰশ্ন: পদ্যটোত আলু ভাজে বুলি পঢ়িছা। তেনেদৰে আৰু কি কি ভাজে, ৰান্ধে, পগায় আৰু পোৰে দলত আলোচনা কৰি তাৰ এখন তালিকা কৰা।
* ভাজে – মাছ, পাপৰ, বেঙেনা।
* ৰান্ধে – ভাত, তৰকাৰী, ডাইল।
* পগায় – গাখীৰ, পানী।
* পোৰে – মাছ, বেঙেনা, বিলাহী।
গ – জ্ঞান সম্প্ৰসাৰণ
প্ৰশ্ন: আলু ভজা খাবলৈ মজা। আলু ভাজি খোৱাৰ উপৰি আৰু কি কি ধৰণে খাই পাইছা?
উত্তৰ: আলু ভাজি খোৱাৰ উপৰিও আলুৰ তৰকাৰী, আলু পিটিকা, আলুৰ দম, আৰু আলু পুৰি (আলু পোৰা) খাই পোৱা যায়।
প্ৰশ্ন: মালভোগ কল আৰু জাহাজী কলৰ বাহিৰে আৰু কি কি কলৰ নাম জানা লিখা।
উত্তৰ: মালভোগ কল আৰু জাহাজী কলৰ বাহিৰে মই জনা আন কলবোৰ হ’ল- ভীম কল, চেনিচম্পা কল, পুৰা কল, আৰু বগনী কল।
প্ৰশ্ন: ‘পঁইতা ভাতে পোৰা মাছে’ বুলি ক’লে জিভাৰ পানী পৰে। পোৰা মাছৰ বাহিৰে আৰু কি কি আঙঠাত পুৰি বা সেকি খাব পাৰি?
উত্তৰ: পোৰা মাছৰ বাহিৰে বেঙেনা, বিলাহী, আলু, জলকীয়া, আৰু পাপৰ আঙঠাত পুৰি বা সেকি খাব পাৰি।
পৃষ্ঠা ৩৭
প্ৰশ্ন: অসমীয়া মানুহে চিৰা, সান্দহ, মুড়ি, আখৈ, কোমল চাউল, বৰা চাউলৰ জলপান খায়। … তুমি পিছে জলপান হিচাপে কি কি খোৱা?
উত্তৰ: মই জলপান হিচাপে চিৰা-দৈ-গুৰ খাওঁ। কেতিয়াবা মুড়ি বা কোমল চাউলৰ লগত গৰম গাখীৰ আৰু গুৰ মিহলাই খাওঁ। ইয়াৰ বাহিৰেও মই চাহৰ লগত পিঠা-পনা খাবলৈ ভাল পাওঁ।
প্ৰশ্ন: তলত দুবিধ খাদ্যবস্তুৰ ছবি আছে… কোনে কোনবিধ খায় দলত আলোচনা কৰি ‘মাছ খোৱা’, ‘কল খোৱা’ ‘দুয়োবিধ খোৱা’ প্ৰাণীৰ নামৰ তালিকা কৰা।
(ছবিখনত থকা প্ৰাণীবোৰৰ তালিকা)
* মাছ খোৱা: মাছৰোকা, বগলী, বৰটোকোলা, শিয়াল, মেকুৰী।
* কল খোৱা: হাতী, বান্দৰ, বাদুলী, মানুহ, পাৰ, শালিকা।
* দুয়োবিধ খোৱা: মানুহ, শিয়াল, মেকুৰী (কেতিয়াবা শালিকা বা পাৰ চৰাইয়েও মাছ খায়)।
পৃষ্ঠা ৩৮
প্ৰশ্ন: বহলাই লিখা।
* অল্প অৰ্জন, বিস্তৰ ভোজন,
সেই পুৰুষৰ দৰিদ্ৰৰ লক্ষণ।।
উত্তৰ (ভাব- বহলাই): এই ডাকৰ বচনফাঁকিৰ অৰ্থ হ’ল, যিজন মানুহে উপাৰ্জন কম কৰে কিন্তু খৰচ বা খোৱা-বোৱা বেছিকৈ কৰে (বিস্তৰ ভোজন), সেইজন মানুহ সোনকালেই দৰিদ্ৰ হোৱাৰ লক্ষণ। ইয়াৰ দ্বাৰা মানুহক নিজৰ উপাৰ্জন অনুসৰি খৰচ কৰিবলৈ (আয় চাই ব্যয় কৰিবলৈ) পৰামৰ্শ দিয়া হৈছে, নহ’লে ভৱিষ্যতে বিপদত পৰিবলগীয়া হয়।
ঘ- প্রকল্প
প্ৰশ্ন: তোমাৰ পৰিয়ালৰ বা আন জ্যেষ্ঠজনক সুধি তিনিটা ডাকৰ বচন সংগ্ৰহ কৰা আৰু সেই তিনিটাৰ ভাব বহলাই লিখা।
উত্তৰ:
* (১) যাৰ নাই গৰু, সি সবাতোকৈ সৰু।
* ভাব: আগৰ দিনত মানুহৰ খেতি-বাতিয়েই জীৱনৰ মূল আধাৰ আছিল। যাৰ গৰু আছিল, তেওঁলোকে খেতি কৰি স্বাৱলম্বী হ’ব পাৰিছিল। সেয়েহে গৰুক কৃষি সমাজৰ ঘাই সম্পদ বুলি কোৱা হৈছিল। গৰু নথকা মানুহক আনৰ ওপৰত নিৰ্ভৰশীল হোৱাৰ বাবে ‘সৰু’ বা দুখীয়া বুলি গণ্য কৰা হৈছিল।
* (২) আঁঠুৱা চাই ঠেং মেলা।
* ভাব: ইয়াৰ অৰ্থ হ’ল নিজৰ সামৰ্থ্য বা সাধ্য অনুসৰিহে কাম কৰিব লাগে বা আশা কৰিব লাগে। এখন সৰু আঁঠুৱাৰ তলত যেনেকৈ দীঘলকৈ ঠেং মেলিব নোৱাৰি, তেনেকৈ নিজৰ আয় বা শক্তি কম হ’লে ডাঙৰ খৰচ বা কাম হাতত ল’ব নালাগে।
* (৩) দূৰৰ পাহাৰ শুৱনী।
* ভাব: ইয়াৰ অৰ্থ হ’ল যে কিছুমান বস্তু দূৰৰ পৰা দেখিবলৈ বৰ ধুনীয়া বা ভাল লাগে, কিন্তু ওচৰলৈ গ’লেহে তাৰ আচল স্বৰূপ বা তাৰ সমস্যাবোৰ ধৰিব পাৰি।
পৃষ্ঠা ৩৯
প্ৰশ্ন: তলৰ সাঁথৰটো ভাঙা…
* পাখি আছে মোৰ
নোৱাৰোঁ উৰিব,
আখি আছে মোৰ
নোৱাৰোঁ মুদিব
।
ভৰি নহ’লেও
ফুৰিছোঁ ঘূৰি,
জীৱন কটাওঁ
পানীত সাঁতুৰি।
…মোৰ নামটো কোৱা।
উত্তৰ: মাছ।