পাঠ-৮ দুর্যোগ আৰু আমি, Class -5, Environment Chapter -8, Assamese medium

Next  Chapter

 

পৃষ্ঠা ৬১ (কাৰ্যকলাপ)

 * প্ৰশ্ন: ছবিবোৰত কি কি দেখিছা?

 * উত্তৰ: ছবিবোৰত বানপানীৰ দৃশ্য দেখুওৱা হৈছে। বানপানীৰ ফলত মানুহৰ ঘৰ-দুৱাৰ, সা-সম্পত্তি, গছ-গছনি আদি পানীত ডুব গৈছে বা উটি গৈছে। মানুহ আৰু জীৱ-জন্তুৱে নিৰাপদ স্থানলৈ যাবলৈ চেষ্টা কৰি আছে।

পৃষ্ঠা ৬২ (কাৰ্যকলাপ)

চিন্তা কৰি লিখা –

 * প্ৰশ্ন: কৃত্রিম বানপানী সৃষ্টি হোৱাৰ কাৰণবোৰ কি কি?

 * উত্তৰ: কৃত্রিম বানপানী সৃষ্টি হোৱাৰ কাৰণবোৰ হ’ল:

   * নগৰ-চহৰত এজাক ডাঙৰ বৰষুণ আহিলে বৰষুণৰ পানীয়ে জাবৰ-জোঁথৰবোৰ উটুৱাই নি নলা-নৰ্দমাত জমা কৰে, ফলত পানী ওলাই যাব নোৱাৰি কৃত্ৰিম বানপানীৰ সৃষ্টি কৰে।

   * খাল-বিল আদি পুতি মানুহে বাস কৰিবলৈ লোৱাৰ ফলত বৰষুণৰ পানী জমা হৈ থাকিবৰ বাবে জলাশয়ৰ অভাৱ হয়।

   * পাহাৰৰ গছ-গছনি কাটি পেলোৱাৰ ফলত পাহাৰৰ মাটি বৰষুণৰ লগত নামি আহি ভৈয়ামৰ নলা-নৰ্দমা আদি পুতি পেলায়, ফলত পানী ওলাই যাব নোৱাৰি।

পৃষ্ঠা ৬৩ (কাৰ্যকলাপ)

 * প্ৰশ্ন: ভূমিস্খলন বাৰু কি?

 * উত্তৰ: মাটিৰ ওপৰৰ তৰপটোৰ কোনো অংশৰ পৰা মাটি, শিল, বালি আদি বিস্তৃতভাৱে খহি পৰিলে আমি ভূমিস্খলন হোৱা বুলি কওঁ।

পৃষ্ঠা ৬৬ (কাৰ্যকলাপ)

দলগত কার্য –

 * প্ৰশ্ন: অসমৰ সকলো অঞ্চলত প্ৰায় প্ৰতি বছৰে বানপানী হয়। বানপানী হোৱাৰ আগত, হৈ থকা সময়ত আৰু হৈ যোৱাৰ পাছত আমি সাধাৰণতে কেনেধৰণৰ ব্যৱস্থা ল’ব লাগে, সেই বিষয়ে তিনিখন তালিকা প্ৰস্তুত কৰা।

 * উত্তৰ: (এইটো এটা দলগত কাৰ্য। পাঠটোত ভূমিকম্পৰ বিষয়েহে ব্যৱস্থা দিয়া আছে, বানপানীৰ বিষয়ে নাই। তথাপি সাধাৰণ জ্ঞানৰ ভিত্তিত এটা নমুনা উত্তৰ তলত দিয়া হ’ল।)

   * বানপানী হোৱাৰ আগত:

     * ৰেডিঅ’, দূৰদৰ্শনত বতৰৰ আগজাননী আৰু পানীৰ বিপদসীমাৰ খবৰ শুনি থাকিব লাগে।

     * ঘৰৰ জৰুৰী নথি-পত্ৰ পানীয়ে নষ্ট কৰিব নোৱাৰাকৈ প্লাষ্টিকত ভৰাই নিৰাপদ ঠাইত ৰাখিব লাগে।

     * জৰুৰীকালীন অৱস্থাৰ বাবে শুকান খাদ্য, খোৱাপানী, মমবাৰী, জুইশলা, টৰ্চ লাইট আৰু প্ৰাথমিক চিকিৎসাৰ বাকচ সাজু ৰাখিব লাগে।

   * বানপানী হৈ থকা সময়ত:

     * বিদ্যুৎ সংযোগ বন্ধ কৰিব লাগে।

     * খোৱাপানী সদায় উতলাই বা বিশুদ্ধ কৰি খাব লাগে।

     * সাপ-বিষাক্ত কীট-পতংগৰ পৰা সাৱধান হ’ব লাগে।

     * চৰকাৰীভাৱে জনোৱা নিৰাপদ স্থান বা আশ্ৰয় শিবিৰলৈ যাব লাগে।

   * বানপানী হৈ যোৱাৰ পাছত:

     * ঘৰ-দুৱাৰ পৰিষ্কাৰ কৰি বীজাণুমুক্ত কৰিব লাগে।

     * বিদ্যুৎ সংযোগ পৰীক্ষা নকৰাকৈ ব্যৱহাৰ কৰিব নালাগে।

     * বানপানীৰ পাছত হোৱা ৰোগ (যেনে – কলেৰা, গ্ৰহণী, টাইফয়েড) আদিৰ পৰা সাৱধান হ’ব লাগে আৰু অসুস্থ হ’লে তৎক্ষণাৎ চিকিৎসকৰ পৰামৰ্শ ল’ব লাগে।

মিলাই লিখা –

 * দুর্যোগ/দুর্ঘটনা – অগ্নিকাণ্ড

   * সজাগতা/সাৱধানতা – বিদ্যুৎ পৰিবাহী তাঁৰ আৰু চুইচ পৰীক্ষা কৰি থাকিব লাগে।

 * দুর্যোগ/দুর্ঘটনা – ভূমিস্খলন

   * সজাগতা/সাৱধানতা – জধে-মধে গছ কাটিব নালাগে।

   * সজাগতা/সাৱধানতা – জধে-মধে পাহাৰীয়া মাটি কাটি অন্য কামত লগাব নালাগে।

 * দুর্যোগ/দুর্ঘটনা – বানপানী

   * সজাগতা/সাৱধানতা – খোৱাপানীৰ ক্ষেত্ৰত অতি সাৱধান হ’ব লাগে।

   * সজাগতা/সাৱধানতা – পোহনীয়া জীৱ-জন্তুক নিৰাপদ ঠাইত ৰাখিব লাগে।

পৃষ্ঠা ৬৭ (অনুশীলনী)

১। উত্তৰ লিখা –

 * (ক) প্রাকৃতিকভাৱে হোৱা তিনিটা দুৰ্যোগৰ নাম উল্লেখ কৰা।

   * উত্তৰ: প্রাকৃতিকভাৱে হোৱা তিনিটা দুৰ্যোগ হ’ল- ভূমিকম্প, বানপানী আৰু ভূমিস্খলন। (খৰাং বা বনজুইও হ’ব পাৰে) ।

 * (খ) কৃত্রিম বানপানীত কেনেধৰণৰ দুৰ্ঘটনা হ’b পাৰে?

   * উত্তৰ: কৃত্রিম বানপানীৰ ফলত এজাক ডাঙৰ বৰষুণ হ’লেই ঘৰ-দুৱাৰ, ৰাস্তা-ঘাট আদি প্লাবিত হয়। পানী ওলাই যাব নোৱাৰাৰ ফলত যাতায়াত ব্যাহত হয় আৰু মানুহৰ সা-সম্পত্তিৰ ক্ষতি হ’ব পাৰে।

 * (গ) বনজুইৰ সৃষ্টি কেনেকৈ হয়?

   * উত্তৰ: বনজুইৰ সৃষ্টি প্রাকৃতিকভাৱে বা মানুহৰ অসাৱধানতাৰ ফলত হ’ব পাৰে। প্রাকৃতিকভাৱে, হাবিত বজ্রপাত পৰিলে গছ-গছনিত জুই লাগি বা কেতিয়াবা শিলে শিলে ঘঁহনি খাই তাৰ পৰা উৎপত্তি হোৱা জুই শুকান পাতত লাগি বনজুইৰ সৃষ্টি হ’ব পাৰে।

 * (ঘ) ভূমিস্খলন হোৱাৰ কাৰণবোৰ লিখা।

   * উত্তৰ: ভূমিস্খলন হোৱাৰ কাৰণবোৰ হ’ল- একেৰাহে বৰষুণ, ধুমুহা-বতাহ, বনানি ধ্বংসকৰণ, আৰু খননকার্য। এইবোৰ কাৰণত মাটি ঢিলা হৈ ভূমিস্খলন হয়। ইয়াৰ উপৰি নদীৰ বাঢ়নী পানীৰ প্ৰবল সোঁততো ভূমিস্খলন হ’ব পাৰে।

২। ‘ক’ অংশৰ লগত ‘খ’ অংশ মিলোৱা –

 * ভূমিস্খলন – বিস্তৃতভাবে মাটি, বালি শিল আদি খহি পৰে।

 * খৰাং – জলাশয়বোৰ শুকাই যায়।

 * বনজুই – হাবিত লগা জুই।

 * ভূমিকম্প – পৃথিৱীৰ উপৰিভাগ হঠাৎ কঁপি উঠে।

 * বানপানী – জলাশয়বোৰ পানীৰে উপচি পৰে।

৩। তলত দিয়া দুর্যোগবোৰৰ বিষয়ে চমুকৈ লিখা –

 * (ক) খৰাং: বহুত দিন বৰষুণ নিদিয়াৰ ফলত ভূ-পৃষ্ঠ আৰু ভূ-গৰ্ভৰ পানীৰ উৎসসমূহ শুকাই গ’লে খৰাং পৰিস্থিতিৰ সৃষ্টি হয়। ইয়াৰ ফলত মাটি শুকাই ফাঁট মেলে, গছ-গছনি শুকাই যায়, খেতি-বাতি কৰিব নোৱাৰা হয় আৰু মানুহ তথা প্ৰাণীৰ বাবে খোৱা পানীৰ অভাৱ হয়।

 * (খ) প্রাকৃতিক দুর্যোগ: যিবোৰ ঘটনা বা পৰিঘটনা মূলতঃ প্ৰাকৃতিক কাৰণত সৃষ্টি হয়, ভয়াবহ ৰূপ লৈ মুহূৰ্ততে পৰিৱেশৰ অভাৱনীয় ক্ষতিসাধন কৰে আৰু মানুহৰ সা-সম্পত্তি নষ্ট কৰাৰ লগতে জীৱৰ প্ৰাণহানিও কৰিব পাৰে, তেনে পৰিঘটনাক প্রাকৃতিক দুর্যোগ বোলে। যেনে- ভূমিকম্প, বানপানী।

 * (গ) ভূমিকম্প: কোনো আগজাননী নিদিয়াকৈ সম্পূৰ্ণ প্ৰাকৃতিক কাৰণত পৃথিৱীৰ উপৰিভাগ হঠাৎ কঁপি উঠা পৰিঘটনাটোকে ভূমিকম্প বুলি কোৱা হয়। ইয়াৰ প্ৰাৱল্য বেছি হ’লে ঘৰ-দুৱাৰ ভাগে, মাটিত ফাঁট মেলে, বানপানী আৰু ভূমিস্খলন হ’ব পাৰে।

৪। পার্থক্য লিখা –

 * (ক) খৰাং আৰু বানপানী।

   * উত্তৰ: খৰাং আৰু বানপানী দুটা বিপৰীত পৰিস্থিতি। খৰাং হ’ল পানীৰ অভাৱ; যেতিয়া বহুদিন বৰষুণ নোহোৱাৰ ফলত পানীৰ উৎস শুকাই যায়। আনহাতে, বানপানী হ’ল পানীৰ আধিক্য; যেতিয়া অত্যধিক বৰষুণৰ ফলত জলাশয়বোৰ ওপচি পৰি দাঁতিকাষৰীয়া অঞ্চলবোৰ বুৰাই পেলায়।

 * (খ) প্রাকৃতিক দুর্যোগ আৰু মানৱসৃষ্ট দুর্যোগ।

   * উত্তৰ: যিবোৰ দুৰ্যোগ মূলতঃ প্ৰাকৃতিক কাৰণত (যেনে- ভূমিকম্প, খৰাং) সৃষ্টি হয়, সেইবোৰক প্রাকৃতিক দুর্যোগ বোলে। আনহাতে, যিবোৰ দুৰ্যোগ মানুহৰ অসাৱধানতা বা কাৰ্যকলাপৰ ফলত (যেনে- ঔদ্যোগিক দুর্ঘটনা, কৃত্রিম বানপানী) সংঘটিত হয়, সেইবোৰক মানৱসৃষ্ট দুর্যোগ বোলে।

৫। খালী ঠাই পূৰ কৰা –

 * (ক) ১৯৫০ চনত অসমত ডাঙৰ ভূমিকম্প হৈছিল।

 * (খ) বনানীকৰণৰ যোগেদি ভূমিস্খলন ৰোধ কৰিব পাৰি।

 * (গ) বজ্রপাত পৰি প্ৰাকৃতিকভাৱে হাবিত বনজুই লাগে।

 * (ঘ) বাঘজান তৈলখাদৰ বিস্ফোৰণ এটা ঔদ্যোগিক (বা মানৱসৃষ্ট) দুর্ঘটনা।

৬। দুর্যোগ বুলিলে কি বুজা?

 * উত্তৰ: যিবোৰ প্রাকৃতিক আৰু মানৱসৃষ্ট ঘটনা বা পৰিঘটনাই ভয়াবহ ৰূপ লৈ মুহূর্ততে পৰিৱেশৰ অভাৱনীয় ক্ষতিসাধন কৰিব পাৰে, সেই ঘটনা বা পৰিঘটনাবোৰেই হৈছে দুর্যোগ।