অধ্যায় ১: আমাৰ চৌপাশ
1.নতুন ওমলা গীত
2.বান্দৰ আৰু টোকোৰা চৰাই ,
Chapter -1, Class -3, SEBA Assamese medium, New Book
পৃষ্ঠা ১২
ক্ৰিয়া-কলাপ
পাঠভিত্তিক
১। আলোচনা কৰোঁ আৰু লিখোঁ আহা –
ক) গীতিকাৰে গীতটিত পৃথিৱীখনক কাৰ লগত তুলনা কৰিছে?
উত্তৰ: গীতিকাৰে গীতটিত পৃথিৱীখনক এখন ঘৰৰ লগত তুলনা কৰিছে।
খ) গীতিকাৰে আকাশখনক কাৰ সৈতে ৰিজাইছে?
উত্তৰ: গীতিকাৰে আকাশখনক ঘৰৰ চালৰ সৈতে ৰিজাইছে।
গ) কোনে গছৰ আগৰপৰা জুমি চালে?
উত্তৰ: গছৰ আগৰপৰা ৰঙা ৰ’দে জুমি চালে।
ঘ) আলি-বাট নহ’লেও কোন বেগাই আহে?
উত্তৰ: আলি-বাট নহ’লেও বতাহ বেগাই আহে।
ঙ) ভৰি নহ’লেও কোন কোবেৰে যায়?
উত্তৰ: ভৰি নহ’লেও নৈ কোবেৰে যায়।
২। গীতটোৰ আধাৰত ‘ক’ অংশৰ লগত ‘খ’ অংশ মিলাওঁ আহা-
উত্তৰ:
* আকাশ – (এই শব্দটোৰ বাবে ‘খ’ অংশত কোনো সঠিক উত্তৰ দিয়া হোৱা নাই, কিন্তু কবিতাটোৰ মতে ই ‘চাল’ হ’ব লাগে।)
* ৰঙা ৰ’দে – চালে জুমি জুমি
* পৃথিৱী – এখন ঘৰ
* নৈ – যায় কোবেৰে
ভাষা অধ্যয়ন
৩। ক) গীতটিত পোৱা শব্দবোৰ শব্দজালত বিচাৰি ঘেৰ দিওঁ আহা-
উত্তৰ: শব্দজালত পোৱা শব্দবোৰ হ’ল – আলি, আকাশ, পৃথিৱী, বেলি, চাল, ভাল, ঘৰ।
পৃষ্ঠা ১৩
খ) উদাহৰণত দেখুৱাৰ দৰে তলৰ শব্দবোৰৰ খালী ঠাইত একোটাকৈ আখৰ বহুৱাই নতুন শব্দ সজাৰ খেল খেলোঁ আৰু লিখোঁ আহা-
উত্তৰ:
(উদাহৰণত শব্দৰ আখৰ আঁতৰাই নতুন শব্দ সজা হৈছে, সেই অনুসৰি)
* পৰিল – পল – ৰিল
* আগৰ – গৰ – আৰ
৪। তলৰ শব্দকেইটাৰে একোটাকৈ বাক্য সাজোঁ আহা-
* আকাশ: (উদাহৰণ- আকাশখন নীলা।)
* পৃথিৱী: আমি পৃথিৱীত বাস কৰোঁ।
* বেলি: বেলি মাৰ যোৱাৰ লগে লগে আন্ধাৰ হ’ল।
* ৰ’দ: আজি বৰ ৰ’দ দিছে।
* বতাহ: জোৰেৰে বতাহ বলি আছে।
৫। শেষৰ ধ্বনিৰ মিল থকা শব্দ লিখাৰ খেল খেলোঁ আহা-
* ভাল – চাল – তাল – গাল – জাল
* আলি – কালি – জালি – পালি
* ইমান – কিমান – সিমান – যিমান
* পৰিল – লৰিল – সৰিল – মৰিল
পৃষ্ঠা ১৪
৬। বাঁওফালৰ শব্দবোৰৰ লগত সোঁফালৰ অৰ্থ প্রকাশক অংশটো আঁচ টানি মিলাওঁ আহা –
উত্তৰ:
* বেলি পৰে – বেলি মাৰ যায়
* বেলি উঠে – বেলি উদয় হয়
* নৈ বয় – নৈ যায়
* বতাহ আহে – বতাহ বলে
জ্ঞান-সম্প্ৰসাৰণ
৭। ক) তোমালোকৰ বিদ্যালয়ৰ চাৰিওফালৰ পৰিৱেশলৈ মন কৰা আৰু তাত দেখা বস্তুবোৰৰ নামেৰে তলৰ তালিকাখন সম্পূৰ্ণ কৰা।
উত্তৰ: (এই উত্তৰ বিদ্যালয় অনুসৰি বেলেগ হ’ব পাৰে)
* গছ-গছনি – আমগছ, কঁঠাল গছ, বকুল গছ, বাঁহ গছ।
* ফল-ফুল – আম, কঁঠাল, গোলাপ, তগৰ, নাৰ্জী।
* জীৱ-জন্তু – গৰু, ছাগলী, কুকুৰ, মেকুৰী।
* কীট-পতংগ – পখিলা, ফৰিং, মৌমাখি, মকৰা।
খ) তুমি নিলিখা আন কি বস্তুৰ নাম তোমাৰ লগৰীয়াসকলে লিখিছে বাছি উলিয়াই ওপৰৰ তালিকাখনত লিখা।
উত্তৰ: (এই কামটো ছাত্ৰ-ছাত্ৰীয়ে শ্ৰেণীত আলোচনা কৰি কৰিবলগীয়া।)
গ) এনে গছ-গছনি, জীৱ-জন্তু, কীট-পতংগবোৰে আমাৰ পৰিৱেশ ৰক্ষা কৰাত কিদৰে সহায় কৰিছে দলত আলোচনা কৰা।
উত্তৰ: (আলোচনাৰ বাবে নমুনা উত্তৰ)
গছ-গছনিয়ে আমাক ছাঁ, ফল-মূল, আৰু বিশুদ্ধ অক্সিজেন দি পৰিৱেশ ৰক্ষা কৰে। জীৱ-জন্তু যেনে গৰুৱে আমাক গাখীৰ দিয়ে, কুকুৰ-মেকুৰীয়ে আমাৰ ঘৰ পহৰা দিয়ে বা নিগনি আঁতৰাই ৰাখে। কীট-পতংগ যেনে পখিলাই পৰাগ সংযোগত সহায় কৰে, যাৰ ফলত গছত ফল লাগে। এই সকলোবোৰে মিলি পৰিৱেশৰ ভাৰসাম্য ৰক্ষা কৰে।
পৃষ্ঠা ১৫
৮। ভাবোঁ আৰু সাঁথৰ ভাঙো আহা –
* পেট আছে, পেটু নাই, মুখ আছে, জিভা নাই।
উত্তৰ: কলহ (বা টেকেলি)
* ৰজাৰ গামোচা, তিয়াব পাৰি, শুকুৱাব নোৱাৰি।
উত্তৰ: জিভা
* অকু অকু অকু, গোটেই গাতে চকু।
উত্তৰ: আনাৰস
৯। শুনো আৰু গাওঁ আহা-
(এইটো ড° ভূপেন হাজৰিকাৰ গীত। ই এটা পঢ়াৰ বাবে দিয়া ক্ৰিয়া-কলাপ, ইয়াত কোনো প্ৰশ্ন-উত্তৰ নাই।)
ক্ৰিয়া-কলাপ
পাঠভিত্তিক
১। আলোচনা কৰোঁ আৰু লিখোঁ আহা –
ক) টোকোৰা চৰাইবোৰে কোনজোপা গছত বাহ সাজি আছিল?
উত্তৰ: টোকোৰা চৰাইবোৰে এজোপা নাৰিকল গছত বাহ সাজি আছিল।
খ) বান্দৰজাক বাগিচাখনলৈ কি বিচাৰি আহিছিল?
উত্তৰ: বান্দৰজাক বাগিচাখনলৈ আহাৰ বিচাৰি আহিছিল।
গ) বান্দৰজাকে গছৰ তলত কিয় আশ্ৰয় লৈছিল?
উত্তৰ: এজাক বৰষুণ অহাৰ বাবে বান্দৰজাকে গছৰ তলত আশ্ৰয় লৈছিল।
ঘ) ঠাণ্ডাত থকৈ কোন কঁপিছিল?
উত্তৰ: ঠাণ্ডাত থক্থক্কৈ বান্দৰজাক কঁপিছিল।
পৃষ্ঠা ১৯
২। উত্তৰ কোৱা আৰু লিখা-
“হেৰৌ! নাভাঙিবি, নাভাঙিবি। চৰাইকেইটাই ইমান কষ্ট কৰি বাহ সাজিছে। সকলোৱেতো বাহ সাজিব নাজানে।”
ক) কথাষাৰ কোনে, কাক কৈছিল?
উত্তৰ: কথাষাৰ বয়সীয়াল বান্দৰ এটাই চৰাইৰ বাহ ভাঙিবলৈ গছত উঠা আন বান্দৰকেইটাক কৈছিল।
খ) সিহঁতে কিয় ঘৰ নাসাজে বাৰু?
উত্তৰ: সিহঁতে (বান্দৰবোৰে) ঘৰ বা বাহ সাজিব নাজানে বাবে ঘৰ নাসাজে।
গ) বান্দৰৰ বাহিৰে আৰু কোনে কোনে বাহ নাসাজে?
উত্তৰ: বান্দৰৰ বাহিৰে হাতী, বাঘ, হৰিণাই, শিয়াল আদি বহুতো জীৱ-জন্তুৱে বাহ নাসাজে।
৩। তলৰ প্ৰশ্নসমূহৰ শুদ্ধ উত্তৰটো বাছি উলিয়াই সঠিক চিনটো পূৰ কৰা।
“তোমালোকৰ অৱস্থা দেখি আমাৰ বেয়াই লাগিছে। তোমালোকেও আমাৰ দৰে বাহ একোটা সাজি নোলোৱা কিয়? আমিচোন…”
এই কথাখিনি কৈ চৰাইটোৱে বান্দৰকেইটাক-
(ক) খং কৰিছিল
(খ) উপদেশ দিছিল
(গ) অপমান কৰিছিল
(ঘ) ইতিকিং কৰিছিল
উত্তৰ: (খ) উপদেশ দিছিল
৪। ৰচীডালত ওলমি থকা শব্দসমূহ লৈ তলৰ বাক্যসমূহ পূৰাওঁ আহা-
উত্তৰ:
ক) কিন্ কিন্ কৈ বৰষুণ আহিছিল।
খ) বান্দৰজাক বৰষুণত তিতি জুৰুলি-জুপুৰি হৈছিল।
গ) সিহঁত ঠাণ্ডাত থক্ থক্ কৈ কঁপিবলৈ ধৰিছিল।
ঘ) কেইটামান বান্দৰে মনৰ ভিতৰত গুজৰি-গুমৰি আছিল।
ঙ) সিহঁতে চৰাইৰ বাহবোৰ টানি-আঁজুৰি ভাঙিবলৈ খুজিছিল।
চ) দুটামান বান্দৰে দাঁত নিকটাই খেক্ খেক্ আছিল।
পৃষ্ঠা ২০
ভাষা-অধ্যয়ন
৫। “…এই বাক্যটোত ‘আছিল’ শব্দটোৱে আগতে থকা অৰ্থ বুজাইছে। এনেদৰে আগতে হৈ যোৱা, থকা, খোৱা, কৰা আদি অৰ্থ বুজোৱা শব্দবোৰ পাঠৰ পৰা বিচাৰি উলিয়াই লিখা-
উত্তৰ: আছিল, কৰিছিল, আহিছিল, ল’লে, বলিছিল, হ’ল, ধৰিলে, লাগিছিল, ক’লে, লৈছোঁ, উঠিল, থাকিল, খেকোইছিল, গ’ল, খুজিছিল, লগালে, সাজিছে, ৰ’ল।
৬। তলৰ তালিকাখনৰ শব্দবোৰ ভালদৰে পঢ়ি চোৱা আৰু সঠিক ঘৰত ‘✓’ এই চিনটো দিয়া-
উত্তৰ:
* এজোপা – এটা বুজোৱা
* এজাক – দুটা বা ততোধিক বুজোৱা
* চৰাইবোৰ – দুটা বা ততোধিক বুজোৱা
* দুটামান – দুটা বা ততোধিক বুজোৱা
* কেইটামান – দুটা বা ততোধিক বুজোৱা
জ্ঞান-সম্প্ৰসাৰণ
৭। …তলৰ পৰিস্থিতিবোৰত তুমি কি কৰিবা?
(ক) তোমাৰ ককাদেউতাৰা বেমাৰ হৈ বিছনাত পৰি আছে।
উত্তৰ: মই ককাদেউতাৰ ওচৰত থাকিম, তেওঁক সময়মতে পানী আৰু দৰব খাবলৈ দিম আৰু তেওঁৰ মূৰত হাত ফুৰাই দিম।
(খ) তোমাৰ সমনীয়া খেলত বিজয়ী হৈছে।
উত্তৰ: মই মোৰ সমনীয়াক অভিনন্দন জনাম আৰু তেওঁৰ সফলতাত মইও আনন্দ প্ৰকাশ কৰিম।
(গ) তোমাৰ সন্মুখত চৰাইৰ পোৱালি এটি বাহৰপৰা সৰি পৰিছে।
উত্তৰ: মই লাহেকৈ চৰাইৰ পোৱালিটো উঠাই লৈ ওচৰতে থকা তাৰ বাহটোত থৈ আহিম।
(ঘ) টোকোৰা চৰাইৰ ঠাইত তুমি হোৱা হ’লে বান্দৰকেইটাক কি ক’লাহেঁতেন?
উত্তৰ: মই ক’লোহেঁতেন, “বন্ধুসকল, বৰষুণত তিতি থকা দেখি বৰ বেয়া লাগিছে। বৰষুণ কমিলে তোমালোকেও থাকিবলৈ এটা ঘৰ সাজি ল’বা।”
প্ৰকল্প
৮। ক) কোনবোৰ চৰাইয়ে নি
জৰ বাহ নিজে সাজে তাৰ এখন তালিকা প্ৰস্তুত কৰা।
উত্তৰ: টোকোৰা চৰাই, ঘৰচিৰিকা, কাউৰী, শালিকা, বগলী, দহিকতৰা আদি চৰাইয়ে নিজৰ বাহ নিজে সাজে।